Ik begin met twee ongewone vragen. Wie is degene met wie je in je leven tot nu toe het vaakst in gesprek bent geweest? En wie is degene naar wie je het vaakst hebt geluisterd? Het antwoord op beide vragen? Zowel degene die jou het vaakst toespreekt als degene naar wie jij het vaakst luistert, overigens zonder altijd te doen wat die je influistert, dat ben jij zélf. Dat met jezelf in gesprek zijn kan varieren van iets eenvoudigs als “‘waar heb ik die sleutels toch neergelegd?” via “ niet vergeten de afspraak met de tandarts af te zeggen”’ tot iets emotioneel complex als “waarom kan ik niet één keer spontaan tegen mijn broer of zus zeggen ‘ik bewonder je?’ Is het jaloezie?” Zulke gesprekken met jezelf kunnen in stilte verlopen, in gedachten of in gedachten over je gedachten. Denken is in essentie in gesprek zijn met jezelf. Maar zelfgesprekken kunnen ook hardop gevoerd worden. Veel mensen vinden dat ‘maf’ of zelfs bijna ‘psychiatrisch’. Ten onrechte. Het kan heel behulpzaam zijn. Als je bijvoorbeeld hardop het spoor terugvolgt naar waar je voor het laatst je sleutels hebt gebruikt, neemt de kans toe, zo blijkt uit onderzoek, dat je ze sneller terugvindt. Hardop tegen jezelf praten voorkomt dat je door gedachten wordt gebombardeerd. Je brein werkt dan langzamer en systematischer, en je schakelt meer breincentra in, zoals je taalcentra. Daarom is in gesprek gaan met jezelf ook goed voor je psychische gezondheid, zoals het omgaan met hoge spanning of stress en emoties als boosheid, verdriet en jaloezie. Aangenomen dat je het op de goede manier doet. Wat je tegen jezelf zegt, wanneer je het zegt en hoe, kan een enorme invloed hebben op je zelfbeeld, je geloof in je zelfredzaamheid en je gevoel van eigenwaarde. Je vermindert het risico jezelf op deze punten onderuit te halen als je erop let of je op een negatieve manier met jezelf in gesprek bent. Zeg daartegen, eventueel herhaaldelijk, hardop ‘stop!’ En ga over op een neutrale, positieve of vriendelijke manier van met jezelf in gesprek zijn en naar jezelf luisteren. Dat bevordert zowel je emotioneel welbevinden als effectief gedrag. Neutraal met je zelf in gesprek zijn betekent bijvoorbeeld jezelf vragen stellen als “hoe pak ik dit het beste aan?” Of jezelf instrueren met ‘’wat kan ik allemaal doen om te voorkomen dat?” Spreek de verschillende mogelijkheden hardop uit en luister naar jezelf terwijl je dat doet. Positief met jezelf in gesprek gaan betekent onder meer jezelf luidop aanmoedigen, bijvoorbeeld met “Ik ga hier hoe dan ook aan werken” of “ook als het me niet meteen lukt, ik blijf het proberen en zie wel hoe ver ik kom”. Wij mensen móeten voortdurend met ons zelf in gesprek. Maar we zijn vrij in het hoe en waarover. Je hebt daarbij minder last van je negatieve gedachten als je ze hardop stopzet en meer profijt van je neutrale of positieve gedachten als je daarmee hardop het gesprek met jezelf aangaat. Onthou: jij bent zelf je belangrijkste gesprekspartner.
Menu
