Hete stress

Voor ons lichaam is de hitte van de afgelopen weken een aanzienlijke stressfactor. De hoge temperaturen stellen hoge eisen aan hart en bloed­vaten omdat ons lichaam, om toch zo­veel mo­gelijk af te koelen, de produktie van de zweet­klie­ren sterk moet opvoeren. Voor men­sen met een zwak hart of slechte kon­ditie is een hittegolf daarom vaak een ake­lige en soms zelfs  levensbedreigende toe­stand. Maar ook in goede kon­ditie eisen de ‘overuren’ die hart en bloedvaten  moeten maken hun tol. Omdat het li­chaam die overuren zowel overdag als s’nachts maakt, raakt de slaap vaak ge­stoord. De combinatie van vermoeidheid en slaapgebrek heeft een aantal psychische gevolgen: we zijn vaker ontstemd, minder lief, vaker agressief, minder oplettend, bijvoorbeeld in het verkeer, en maken meer fouten maken want  nemen min­der snel waar dat er ge­vaar dreigt. Eenmaal gevaar waargenomen, reageren we overigens vrijwel even snel als normaliter. Dat laatste hangt samen met een opmerkelijke con­clusie uit studies over hitte en gedrag. Mensen die hoog gemo­tiveerd zijn voor een bepaalde taak, denk aan wielrenners in de Tour de France, blij­ken veel minder hin­der van hitte-stres­s te hebben, dan de laag-gemotiveerden (bijvoorbeeld de vakantiegangers langs de route). Maar mensen die al vóór het uitbreken van een hittegolf  door problemen in hun persoon­lijk leven of werk onder hoge stress staan, lopen een verhoogd risico op teruggang in welbevinden en een sterke toename van foute beslissingen. Dus moet hun omgeving extra opletten. Acclimatiseren, het ruimschoots de tijd nemen om te wen­nen aan hoge tempera­turen, blijkt hier het toverwoord. Volgens een reeks van studies blijkt het niet zo handig daarbij veel van air­con­ditio­ning ge­bruik te ma­ken. Dat levert vaak te grote temperatuurs­ver­schil­len op, en een verhoogd risico op uitdroging, ademhalingsproblemen, droge ogen, hoofdpijn en infecties. Nuttiger zijn appa­ra­ten om de voch­tig­heid uit de lucht halen, maar dan moet het natuurlijk wel vochtig heet zijn. Bij hoge vochtigheid (70-80 pro­cent) is het begrijpelijk oppassen met sporten. Een advies is ook zweet zo weinig moge­lijk af te vegen, want dan kan het niet verdampen en de huid af­koelen. Omdat bij zweten belang­rijke mine­ralen, zoals magnesium, kalium en natrium (zout), worden uitgescheiden, kan het bij overvloedig zweten ver­stan­dig zijn om voeding te gebrui­ken (geen zout­ta­blet­ten!), dat daar rijk aan is zoals: sel­derij, vis, ro­zijnen, spinazie, prui­men, bananen, brocolli en bloemkool. Maar nogmaals, hou vooral je stemming in de gaten! Vandaar deze aanbeveling die ik jaren geleden ooit aantrof en al eens doorgaf: koop een stropdas! Een man strompelt, stervend van de dorst, door de woes­tijn. Plotseling ziet hij een ara­bier voor zich. ,,Water!”, rochelt de man. ,,Stropdassen!”, roept de arabier terug. ,,Ik moet water hebben!”, kreunt de man. ,,Ik verkoop alleen maar stropdassen!”, herhaalt de arabier. Vertwijfeld strompelt de man ver­der. Ein­de­lijk ziet hij in de verte een hotel. Met zijn laat­ste krach­ten bereikt hij de ingang en fluistert: ,,water, wa­ter..”. Waarop de portier antwoordt: ,,Het spijt me me­neer, maar zon­der strop­das mag u hier niet naar binnen!”