Mentale boosters

door René Diekstra
benjamin-muntz-gawh63Ay4cg-unsplash

Psychologisch gezien zijn we momenteel wel heel merkwaardig bezig. Massaal rennen we naar de prikstations om ons lichaam te laten boosten en doen vaak alsof we daarmee ook psychisch geboost zijn. Niet dus. De pandemie en alles wat deze aan opgaven, stressoren, relatie-conflicten, verliezen en verwarring  mee heeft gebracht, betekent voor leven en welbevinden van tallozen een grote aanslag en en heeft hun psychische weerbaarheid ondermijnd. En nog. Toch zijn er nergens in het land door de GGD of GGZ stations ingericht of maatregelen georganiseerd waardoor zoveel mogelijk mensen zich in zo kort mogelijke tijd psychisch kunnen laten boosten, zich mentaal zo immuun mogelijk kunnen laten maken. Sterker nog, wie in deze Corona-tijd met (ernstige) psychische problemen kampt, en dat zijn er steeds meer, moet vaak vele maanden, niet zelden langer dan ooit te voren, op hulp wachten. En let wel, het probleem is niet een gebrek aan kennis en methoden over hoe ons zelf of anderen mentaal te boosten. Er zijn in de afgelopen eeuw een groot aantal inzichten en methoden ontwikkeld en wetenschappelijk effectief bevonden om mentale gezondheid te stimuleren, handhaven of te herstellen. Velen daarvan zijn van een verrassende eenvoud. Ik noem er enkele die je vandaag al zelf kunt uitvoeren. (1) Schrijf gedurende een achttal weken aan het eind van iedere dag drie dingen op die goed waren en lees af en toe nog eens na wat je een aantal dagen eerder aan ‘goeds’ hebt opgeschreven. Het geleidelijke effect zal doorgaans zijn dat je je beter gaat voelen, minder gedeprimeerd of moedeloos, en meer optimistisch. Een andere (2) is om met een zekere regelmaat iedere dag iets aardigs voor iemand te doen zoals bij iets helpen, steunen, iets schenken (aandacht, tijd, kadootje), of bij je uitnodigen. Nog een andere (3) is om af en toe anderen  erkentelijkheid of dankbaarheid te tonen voor iets dat deze eerder voor je gedaan hebben, nu doen of voor de toekomst hebben aangeboden. Voor alle drie genoemde methoden geldt, zo laat neuropsychologsch onderzoek zien, dat ze de beloningscentra in je brein activeren. Het bizondere aan de laatste twee daarbij is dat jíj je beter gaat voelen doordat de ánder zich door jou beter voelt. Dan zijn er een reeks uiterst effectieve psychische boosters die opstarthulp of kortdurende begeleiding door een competente ander wenselijk maken of vereisen. Een voorbeeld (4) is leren onderscheid  maken tussen niet-helpende en helpende gedachten voor het bereiken van je (levens)doelen en vervolgens de helpende gedachten tot automatische zelfinstructies te maken. Een ander voorbeeld (5) is leren innerlijke spanningen en stress op te heffen door ontspannings-, meditatie- of zelfhypnose-oefeningen. Wat die laatste betreft, ik train al vele jaren mensen individueel en in  groepsverband daarin en geef ze geluidsopnames van de instructies mee voor thuistoepassing. Overigens, ik pas ze thuis zelf ook toe. Om minder last van mezelf te hebben zeg maar. Tot slot, ik denk er met enkele collega’s over om in Leiden naast de covid-boostertent van de GGD een mentale boostertent op te zetten.