Al ruim veertig jaar ken ik haar. De eerste twintig daarvan waren we collega’s, sindsdien is ze een goede vriendin. Een waarmee ontmoetingen altijd weer een plezier zijn. Door haar trouw, goedlachsheid en optimisme. Bij haar laatste bezoek, enkele weken geleden, leek ze aanvankelijk die eigenschappen als vanouds te hebben behouden. Tot het gesprek op Corona kwam. Opeens was daar, meer dan bezorgdheid, vooral boosheid. “Ik baal ervan” (dat had ik haar nooit eerder horen zeggen) “hoe ze ons ouderen neerzetten. Vóór corona stond ik nooit bij leeftijd stil. Ik ben gezond van lijf en geest. 82, nou en! Maar sinds corona voel ik me 82 en oud. Je krijgt voortdurend ingewreven, via kranten, persconferenties, radio en vooral die stomme late avond praatprogramma’s op TV, dat jij tot de kwetsbaren behoort waarvoor anderen, jongeren, ondernemers, de hele economie, zich moeten opofferen. Alsof wij voornamelijk nog tot last zijn, onnuttige schepsels, surplus-mensen, dor hout. Dat terwijl wij ouderen al langere tijd in de hoek zitten waar de klappen vallen. Mijn pensioen is de afgelopen jaren alleen maar lager geworden. Prijscompensatie krijgen we al zeker 10 jaar niet meer. Mede daarom ben ik verhuisd naar een kleinere, goedkopere woning. Maar waar ik me ook boos over maak, me zelfs voor schaam is hoe ouderen er zelf ook een zootje van gemaakt hebben. Zoals de door ruzies ontplofte 50+ partij, waar ik echt mijn hoop op had gevestigd. Zodat iedereen nu loopt te roepen dat die oudjes het in ieder geval zelf niet kunnen, hun eigen belangen behartigen”. Dan blijkt dat haar boosheid sterk vermengd is met angst. Niet zozeer voor ziekte of dood, als wel voor de steeds vaker gehoorde geluiden om de bewegingsvrijheid en rechten van ouderen aan banden te leggen. Die mogen straks misschien alleen nog op voorgeschreven uren naar de supermarkt of de straat op om een wandelingetje te doen, zodat er geen contact met besmettende jongeren kan plaatsvinden. En mogelijk hebben ouderen binnenkort niet eens meer dezelfde rechten als de jongere generaties op bepaalde gezondheidszorg, bijvoorbeeld ziekenhuisopname of IC- behandeling. Heeft ze een punt? Ik vrees meerdere. Als het in Corona-verband over ouderen gaat, wordt voortdurend gehamerd op hun kwetsbaarheid en zelden of nooit op hun weerbaarheid, lichamelijk, psychisch en sociaal, of op hoe die vergroot kan worden. Terwijl daar tal van mogelijkheden voor zijn. Ook wordt zelden benadrukt dat veel 70plussers nog sociaal actief en productief zijn en willen zijn, in beroepen, vrijwilligerswerk, verenigingen, kinderoppas, opvoeding, enzovoorts. In het huidige corona-beleid ligt wat ouderen betreft de nadruk voornamelijk nog op afzonderen, isoleren of ‘distancing’, en dat terwijl juist sociale isolatie of vereenzaming immuunsysteem ondermijnend is. Ze heeft het woord niet gebruikt, maar naar haar luisterend kwam bij mij de gedachte op ‘waar jij in feite tegen ageert en terecht bang voor bent, is dat er in de toekomst getto’s voor de ouderen worden ingericht. Natuurlijk zullen politici en beleidsmakers dat nu nog ontkennen. Maar dat is historisch geen garantie gebleken.
Photo by Alex Boyd on Unsplash