Bestaat er zoiets als een plicht tot zo gezond mogelijk leven? Het is een vraag die me af en toe bezighoudt. Onlangs naar aanleiding van een gesprek met mijn cardioloog. Een week of drie geleden ben ik vanwege hartritmestoornis op de Eerste Hart Hulp van het LUMC beland en daar behandeld met cardioconversie, zeg maar een electrische schok om het hartritme weer te normaliseren. Dat is goed gelukt. Ik ben twee keer eerder zo behandeld. De eerste keer zo’n dertig jaar geleden, de tweede keer een jaar of vier geleden. Behalve bedanken voor de effectieve hulp wilde ik vooral van haar weten wat ik kan doen om herhaling te voorkomen. Omdat hartritmestoornis een vervelende en potentieel bedreigende klacht is, maar vooral ook omdat het voor mijn partner en (klein)kinderen schrikken en beangstigend is. Haar antwoord is dat ze me qua preventie niet veel te bieden heeft. Ik scoor (heel) laag op de bekende risicofatoren: heb geen overgewicht, diabetes, hoge bloeddruk, slaapapneu, afwijkingen aan mijn hartspier of -kleppen. Mijn leeftijd kan het ook niet zonder meer zijn want de eerste keer was ik nog geen dertig. Erfelijkheid lijkt ook niet in het spel. Wat beschermende factoren betreft scoor ik eveneens gunstig: voldoende bewegen, (regel)matig sporten, gezond en matig eten, zelden alcohol drinken en niet roken. Het gesprek was voor mij daarom, hoe gek het ook klinkt, onbevredigend. Want als ik ondanks mijn gunstige score op risico- en beschermingsfactoren toch weer zo’n aanval kan krijgen, zoals blijkt, dan ben ik preventief vooralsnog uitgespeeld. En als ik ergens niet goed tegen kan, dan is het dat. Daarom ben ik driftig aan het zoeken geslagen, in en rondom mijn eigen vakgebied de psychologie, naar methoden of oefeningen, waarvoor enig, hoewel geen doorslaggevend, bewijs bestaat dat ze kunnen helpen bij spanningsreductie van de hartspieren en het voorkomen van ritmestoornis of -ontregeling. Ik heb er vijf gevonden die in dat opzicht enigzins dan wel zelfs veel belovend lijken. Ik soms ze op: 1) (yoga of pranayama) ademhalingstechnieken; 2) progressieve spierontspanning; 3) autogene training; 4) (transcendente) meditatie; en 5) zelfhypnose. Het voert te ver ze hier in meer detail te beschrijven, ik kom daar binnenkort met een link op terug. Overigens, de nummers 3,4 en 5 heb ik zelf eerder en niet zelden over langere tijd beoefend maar om een of andere reden is daar de klad ingekomen. Terugblikkend voelt dat toch als een soort van tekortschieten of zelfverwaarlozing. En dat brengt me terug op de beginvraag. Als zulke methoden een preventief effect kunnen, nogmaals kúnnen, hebben, ben ik dan verplicht om ze, naast alles wat ik al doe, te proberen? ‘Verplicht’ is misschien toch wat te streng gezegd of stressverhogend. Maar ik meen wel dat zoveel mogelijk doen c.q. proberen waardoor je gezond blijft, een bewijs is van je liefde voor het leven en voor anderen, zoals je partner, kinderen, kleinkinderen, familie en vrienden. Te meer omdat een bonus van zo gezond mogelijk vaak ook zo gelukkig mogelijk is.
Photo by Jen Theodore on Unsplash