Bladerend door het octobernummer van De Psycholoog, het maandblad van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) stuit ik op een interview met een student in de klinische psychologie. Geinteresseerd als ik ben in wat jonge mensen er toe brengt voor een studie psychologie te kiezen, besluit ik het artikel te lezen. En vrijwel meteen maakt mijn hart een huppeltje. Want al in de openingszinnen vertelt hij dat wat hem er toe heeft gebracht voor psychologie te kiezen, is dat hij op de middelbare school in het tweede jaar in het kader van een keuzevak psychologielessen van een medewerker van mij en van mij heeft gevolgd: “Na die lessen wist ik het zeker: hier wil ik meer van weten”. Precies dat, het stimuleren van meer willen weten, was ook de motivatie van mijn collega en mij om het lesprogramma te ontwikkelen dat we ‘Psychologisch’ hebben genoemd. ‘Psychologisch’ om te benadrukken dat psychologie als schoolvak logisch zou moeten zijn. Onderzoek toont overtuigend aan dat naarmate jongeren meer weten en begrijpen van hun eigen psychologische ontwikkeling en die van leeftijdsgenoten, ze zich beter ontwikkelen, gelukkiger zijn, betere schoolprestaties halen en later als (jong)volwassene minder vaak kampen met psychische en gedragsproblemen, zoals depressie, verslaving en crimineel gedrag. Oftewel, psychologie als schoolvak bevordert de geestelijke gezondheid van jongeren en de volwassenen waartoe ze in volgende jaren zullen uitgroeien. Het maakt ze, in één woord, emotioneel intelligenter. Jongeren die zich meer bewust zijn van hun eigen gevoelens, gedachten en de effecten van hun gedrag, zijn betere piloten van hun eigen leven. Hun vermogen zichzelf gerust te stellen of te kalmeren, angst te tolereren, irritatie of aggressie binnen de perken te houden en met somberheid om te kunnen gaan, is groter. Kortom, als we waar willen maken wat wij als samenleving zo vaak roepen, namelijk dat we ‘het beste met onze jongeren voor hebben’, dan ontkomen we er niet langer aan psychologische kennis en vaardigheden tot een kerndoel van ons onderwijsstelsel te maken. En hoe jonger ze die verwerven, hoe langer ze daarvan profijt hebben. De student geeft daar een saillant voorbeeld van. Hij vertelt dat ik in een les een groepssessie hypnose gaf met als doel elke leerling te laten ervaren wat dat is, wat het kan doen en waarvoor het gebruikt kan worden. Spannend vond hij dat. Maar werd er ook heel rustig van. Sterker nog, het bleek een ervaring die hem in volgende jaren als heel bizonder is bijgebleven: “Ik ben de kalmte die ik toen voelde nooit vergeten.” Dat is wat psychologie-onderwijs voor jongeren kan betekenen, het verschaffen van bizondere kennis en ervaringen waardoor het bewustzijn van hun mogelijkheden, in de woorden van de student “van waartoe de geest allemaal in staat is” toeneemt, alsook het repertoire van vaardigheden waartoe ze hun toevlucht kunnen nemen als zich obstakels of problemen in hun ontwikkeling voordoen. Ik onderschrijf daarom de oproep van deze student van harte: ‘Iedere middelbare scholier moet de mogelijkheid hebben een cursus psychologie te volgen.”
